Inleiding /Historie 

Met genoegen presenteert de stichting Jazz & Acoustics, Home of Acoustic Music het Charlie Parker with Strings Project. Met een unieke bloemlezing uit dit veelzijdige repertoire neemt de Bird Legacy Band o.l.v. altsaxofonist Arie Kuit in samenwerking met een heus symfonieorkest de luisteraar mee naar een in de vergetelheid geraakte periode in de recente geschiedenis van de jazz en eigentijdse klassieke muziek die gemarkeerd werd door de zgn. Third Stream. De Amerikaanse componist Gunther Schuller gaf in de jaren 50 van de vorige eeuw de aanzet tot deze beweging die zich kenmerkte door de verbinding tussen de Europese eigentijdse klassieke muziek en de moderne jazz. Stuwende krachten van deze muziekrichting waren naast Gunther Schuller en Charles Mingus o.a. Bill Russo, John Lewis, Eddie Sauter, Don Ellis, Ran Blake en J.J. Johnson. Hoewel deze stroming enkele exemplarische werken zoals Epithaph van Charles Mingus en de twaalftoonscompositie Improvisations für Jazzband und Orchester’ van Mátyás Seiber en John Dankworth omvatte, bleek zij niet meer dan een kortstondige episode in de hedendaagse muziek te beslaan. Niettemin heeft de Third Stream nadien nog vele eigentijdse componisten beïnvloed. Zo heeft deze stroming niet alleen haar invloed doen gelden op het werk van Frank Zappa en Anthony Braxton maar ook onmiskenbaar sporen achtergelaten in het werk van de Braziliaanse componisten/arrangeurs Antônio Carlos Jobim en Jacques Morelenbaum.

Charlie Parker

Later erkende Gunther Schuller dat “zijn” Third Stream niet zomaar uit de lucht was komen vallen maar ook op haar beurt beïnvloed werd door enkele voorlopers van formaat als Duke Ellington en Ralph Burns.

Vreemd genoeg is misschien wel de belangrijkste voorloper van deze stroming onderbelicht gebleven: Charlie 'Bird' Parker. Zijn Charlie Parker with Strings uit 1949 en 1950 is doordrenkt met Third-Stream-elementen en kenmerkt zich o.a. door wilde strijkersspecials en solo’s voor hobo en hoorn.

Arie Kuit 

Arie Kuit – evenals Charlie Parker altsaxofonist – heeft zich na het afronden van zijn conservatoriumopleiding begin jaren '80 van de vorige eeuw, ingespannen om bij wijze van hommage aan zijn grote voorbeeld het album Charlie Parker with Strings live in het toenmalige Rotterdamse jazzpodium Thelonious ten gehore te brengen. Het is dan ook niet voor niets dat Arie indertijd  ook wel ‘De Charlie Parker van Rotterdam’ genoemd werd.

Het boek Jazz in Rotterdam, van Hans Zirkzee, wijdt hier op pagina 408 enkele lovende woorden aan: “Het lovenswaardige project groeide uit tot een van de meest indrukwekkende optredens in de geschiedenis van het jazzcentrum. Voor de strijkerssectie met leden van het Rotterdams Philharmonisch Orkest moesten de partituren en arrangementen opnieuw worden geschreven en Arie Kuit moest de solo's van Charlie Parker in zijn vingers krijgen. Een monnikenwerk. Na de eerste tonen, die met een open doekje werden ontvangen, rees het publiek op en bleef het hele concert recht overeind staan”.

Arie Kuit en zijn Bird Legacy Band gaan met de oorspronkelijke – voltallige – orkestbezetting de volgende werken uitvoeren:

East of the sun, 

I’m in the mood for love, 

Everything happens to me, 

Just Friends, 

I’ve got you under my skin, 

Repetition,

Laura,

Rocker,

Summertime, 

They didn’t believe me,

They can’t take that away from me,

What is this thing called love,

Love walked in,

You go to my head,

Easy to love.

Educatie, workshops en masterclasses 

Naast deze oorspronkelijke bezetting voor grote podia, theaters en festivals – bestaande uit Arie Kuit, de Bird Legacy Band en voltallig orkest – beoogt de stichting Jazz & Acoustics, Home of Acoustic Music een kleiner ensemble in te zetten voor educatieve projecten. Naast improvisatieworkshops voor jeugdstrijkorkesten en masterclasses op conservatoria leent dit werk zich uitstekend voor getalenteerden die mogelijk niet van huis uit de kans hebben gekregen om een muziekinstrument te leren spelen. Via workshops op scholen en buurthuizen kunnen zij nu toch in aanraking komen met deze muziek, kennismaken met uiteenlopende muziekinstrumenten die elk hun eigen functie en achtergrond hebben en spelenderwijs hun creativiteit ontwikkelen door middel van het gezamenlijk schrijven en uitvoeren van een rap. Naast de integratie van moderne jazz en klassieke muziek herbergt het Parker with Strings Project immers alle invloedrijke (Afro)-Amerikaanse invloeden die vele hedendaagse musici en hun (jonge) luisteraars tot op de dag van vandaag blijven inspireren. Aldus biedt de stichting Jazz & Acoustics, Home of Acoustic Music cursisten de gelegenheid om niet alleen zichzelf, maar ook dit unieke werk op geheel eigen(tijdse) wijze verder te ontwikkelen.

In dit kader is de stichting Jazz & Acoustics, Home of Acoustic Music voornemens workshops te organiseren op een aantal scholen in de regio Rotterdam. Elke workshop wordt afgesloten met een uitvoering waarna iedere school zijn beste deelnemer kiest om te worden afgevaardigd naar een groots slotconcours in de Rotterdamse Doelen met leden van het Rotterdams Philharmonisch Orkest. De winnaar wordt beloond met een gastoptreden tijdens een van de reguliere concerten van Arie Kuit met zijn Bird Legacy Band en orkest.

Hoezeer zo'n min of meer toevallige kennismaking met muziek verstrekkende gevolgen kan hebben voor een mensenleven blijkt wel uit de hiernavolgende bijdrage van saxofonist Frans Blanker.

“Mijn eerste ervaring met muziekonderwijs was in 1984, toen nam ik op 11-jarige leeftijd deel aan het Oude Wijken Project van de Rotterdamse muziekschool (nu SKVR, zie ook https://skvr.nl/maatschappelijk/skvr-wijkmuziekschool). De laagdrempelige instap en inschrijfvoorwaarden voor kinderen van het Oude Westen in Rotterdam haalde ook mij over mijzelf in te schrijven voor saxofoon. Het inschrijfformulier vulde ik in zonder medeweten van mijn ouders, dat maakte naar mijn idee de kans groter dat ik het mocht proberen, en met succes: de drie gulden die de saxofoonles en de huur van het instrument kostte, vormden in ieder geval geen belemmering. Naast dat de lessen financieel haalbaar waren voor de kinderen uit de oude Rotterdamse wijken, weken ze ook af van de op klassieke leest geschoeide muzieklessen. De nadruk lag niet op het halen van vooropgestelde doelen of diploma's, ieder zijn eigen tempo. Na een aantal saxofoonlessen bij Arie Kuit kon ik ook meteen terecht in het wijkorkest, daar kon ik wat ik bij Arie opstak ook uitproberen in de praktijk. Een kleine greep waar de optraden: Grote Zaal De Doelen, Radio Rijnmond, Theater Zuidplein, Stuif es In. Dit wijkorkest heeft meerdere professionele muziekanten voortgebracht, waaronder mijzelf.

In Arie Kuit vond ik een enthousiast en complimenteus docent. Ook kwam Arie een aantal keer bij mijn ouders thuis over de vloer om uitgevallen lessen in te halen, en liet er ook wat jazzplaten te leen achter van onder andere Charlie Parker. Muziek die ik niet begreep maar waarmee wel een tipje van de sluier werd gelicht: dat muziek vele verschijningsvormen kent en er een hoop in te ontdekken valt. Arie stimuleerde mij te ontdekken zodat het niet als leren voelde. Die nieuwsgierigheid hield me bij de les, tot op de dag van vandaag. Musiceren bracht me in contact met vele lagen van de bevolking en een grote diversiteit aan cultuur, en verbreedde al op jonge leeftijd zo mijn algemene ontwikkeling. Als professioneel saxofonist trad ik in dertien landen op, waarvan zes landen buiten Europa (Azie, VS en Afrika).

Toen Arie mij onlangs vroeg een stukje te schrijven, en we wat herinneringen ophaalden (1984 is per slot van rekening een lange tijd geleden), kwam het gesprek erop hoe wonderlijk het is dat een instrument bij wijze van trouw metgezel je in de meest uiteenlopende situaties kan brengen. Arie sprak toen uit: “Als de saxofoon zou kunnen praten...”, een zin die ik hier aanhaal ter illustratie van hoe een mechanisch ding, een muziekinstrument, veel positief avontuur teweeg kan brengen in een mensenleven, zowel bij de bespeler, toehoorder en in samenwerking met medemusici.

Met grote waardering voor zijn inzet hoop ik dat Arie nog velen weet te bereiken. Ik wens hem daarbij naast veel succes, een vruchtbare samenwerking met en ondersteuning van anderen toe. Een mooie gedachte in klank”.

Frans Blanker Zierikzee, 26 juni 2022